Esta parte da www, como todas, queda aberta a tódalas colaboracións.
LENDA: ALBERGUERÍA ASOLAGADA.
Os
picos que caendo, cerrarían o paso do Estreito de Alberguería
e asolagarían o pobo.
A lenda sobre Alberguería
asolagada foi recollida polo autor da www e contada neste caso
por un veciño de Alberguería, concretamente Ovidio Prada un gran
colaborador desta páxina. Pareceume interesante e dende logo,
resulta incrible, que de algunha forma a lenda se convertise
en realidade; por suposto con moita imaxinación...
Para entender a lenda hai que
coñecer un pouco a xeografía do lugar onde estaba Alberguería, hoxe
a moitos metros (sobre 30 metros en algúns lugares) baixo as
augas do encoro de Prada.
Para os que non coñecen o lugar
decirlles que Alberguería estaba nun terreno chan, que mirando a
posta do sol, a 800 metros pasaba o río Xares e que xusto onde hoxe
hai feito o muro da presa, comenza o chamado Estreito de Alberguería,
un canón de 16,5 km. ata a desembocadura do río Xares no río
Bibei.
De tódolos xeitos porei un mapa
e algunhas fotografías.

Neste mapa está situada actualmente o pobo
de Alberguería, no fondo do encoro e totalmente asolagada. Tamén
figuran os duos picos que serán fundamentais na lenda:
Nidodaigue de 1.028 metros e a Espenuca de 979 metros. No medio o Estreito de Alberguería un canón, formado polo río Xares,
que é moi profundo.

Na fotografía sacada dende o Sigpac a 400
metros de altura, vese unha situación da zona. No medio da
presa vai o río Xares, facendo un arco moi prolongado sobre
o Castelo. Vese perfectamente o camiño a Aceveda; a canteira
en terrenos que son de Alberguería e os picos dos que fala a
lenda.

Neste mapa sacado de Google Earth vese
outra situación para entender o conto. A orientación é
sur-norte o contrario da anterior.

Neste fotografía, sacada dende o pobo de Meda, vese perfectamente
a zona de Oleiros e mismo enfrente a isla Preboubo, no medio está, no
fondo do encoro, o pobo de Alberguería. O lonxe, o
muro da presa de Prada e
os picos dos que falamos, O Nidodaguie e o Espenuca.

Fotografía de A Espenuca, sacada
dende o Camiño a Aceveda; no medio da fotografía O
Castelo, o río vai no fondo do canón nesa especie de
dedo.... Por debaixo do Castelo na misma curva do
estreito, facendo un arco duns 500 metros, o río
Xares.

Nesta fotografía sacada dende
Meda vese o Nidodaigue. Por riba O Piorno. Na zona
hai unhas curvas de nivel que dan medo...

Estreito de Alberguería ou canón do Xares
(soio dous quilómetros de canón, en total son 12,5 km. a
Portomourisco e logo 4 a desembocadura).
Eiquí no medio e medio deste gran canón tería lugar o desenrolo
da lenda. O lugar é maxestuoso de solemnidade, impresionante,
ademais de agreste
de verdade...
Pois ben, a lenda contaba o seguinte:
Lenda do
asolagamento de Alberguería.
Un mal presaxio...
..."Virán anos
nós que un gran cataclismo, con gran movemento de
terras e desprendementos, fará caer sobre o canón do
Xares estos dúos grandes picos, O Nidodaigue e o
Espenuca; o caer sobre o canón, formará una gran presa.
O río Xares terá que encher esa gran presa para
poder seguir cara o mar, terá que pasar por riba da
presa; pero moita, moitísima auga quedará encorada
no lugar.
Esa
gran presa, lóxicamente, cubrirá Alberguería, pouco
a pouco; a xente de Alberguería e outros lugares verán
como as augas chegan pouco a pouco as súas casas en
non haberá solución; terán que abandonalas e buscar
outro lugar. Alberguería desaparecerá para sempre"... |
O curioso desta lenda, que por
suposto é moi anterior os anos cincuenta, da que falaban os mais vellos do lugar, é, que o cabo dos anos, de
algún xeito, convertiuse en realidade. Foi como dice
Ovidio Prada, un mal presaxio.
..."Efectivamente as rochas
extraidas da falda do Nidodaigue, trituradas ata facerse grava e
area, sirviron para elaborar a barreira de formigón que xuntou
ambas ladeiras do Xares cortando o curso natural das súas augas
e deixando no máis profundo do lago artificial as casas de
Alberguería..." conta Ovidio.
Alberguería quedou asolagada
por un gran encoro en maio do ano 1958.
Foi unha auténtica desgracia
para todos os seus veciños.
Un cataclismo auténtico.

..."O que non
decía a lenda é, que o pobo de Alberguería volvería a
vivir dunha forma extraordinaria no corazón e nos
pensamentos dos veciños de Alberguería e moita máis
xente; coma mín..." Secundino,
abril do 2006 |

..."Todos
os lagos teñen no máis profundo un pobo lexendario cuias
campás, o parecer, sonan na noite de San Xoan. As campás de
Alberguería tamén emigraron e xa non soan alí, pero sí en
moitos corazóns, e non soio na noite de San Xoan...".
Ovidio Prada. Abril do 2006.
|
Volver a contos e lendas.
CONTO SOBRE O
XARES.
Fotografía do autor da www.
Roldan e as tres costureiras de Puxares
-
En tempos moi remotos, cando viñera
Roldán a España, din que había en Vilanuide, do auntamento de
Quiroga, tres costureiras que vivían xuntas e soliñas elas tres nun
outeiro algo apartado da población. E di a lenda que eran tres mozas
moi ben feitas e goapas como hai ben poucas, e que Roldán, un día
que as vio ao pasar no seu cabalo, foi tan gustante delas, que, de alí
endiante, todo era vir a apresentarse ao pe da casa do outeiro, pra
poder velas e falarlles. E din que tanto era o seu namoramento que chegóu a
faguerlles moita cirimonia e regalía, e hasta a velalas polos camiños
cando tiña ocasión. Pero elas veña a fuxir e decir que non querían
escuitalo, pois creían que Roldán non viña con boas intenciós, e
que o que il pensaba era rirse e burlalas. Pero il non se apuraba por
tan pouco, e todas as tardes viña a cortexalas e namoralas pola
porta, e Ave María, que hasta pensaba de levalas consigo ás Francias. I entón elas, xa algo cansadas de velo rondar a
casa día tras día, unha tarde que viñan da súa aldea, que se
chamaba Puxares, enfrontáronse con il, e dixéronlle que non se
cansase máis en seguilas, que non había de conseguir nada, que non
querían tratos con ningún francés, que se fose de alí prá súa
terra e as deixara en paz dunha vez. Pero il nunca se daba por
vencido, e porfióu que, se non se lle entregaban polas boas, había
de ser polas malas, e aínda tuvo atrevemento pra preguntarles cándo
podía vir buscalas. E van elas e dícenlle:
Hemos de ir contigo ás
Francias cando veña o río Xares por diante da nosa
casa.
-
I eso llo dixeron elas porque pensaban que era
cousa imposible que tal acontecera, que o río Xares -que hoxe en día
é o Bibéi- pasaba naquiles tempos por outro sitio moito máis pra
diante. Pero roldán, ao sentirlles decir aquelo, non perdéu
os ánimos, todo o contrario, pois o caso é que, valéndose de non
sei qué meigallo ou demo, foise pola noite, e tornóu sin máis ni máis
o curso do río. E, aló pola mañanciña, déronse de conta os veciños
do que pasaba, e viñeron todos berrando mismo hasta a porta das tres
mozas.
Costureiras de Puxares vinde lavar as perniñas ás augas do río
Xares.
-
E elas despertaron, e tomaron moito
medo ao ver o río pola súa porta, e, con esto, saliron correndo como
ánimas en pena, sin que as vise roldán, que estaba agardando, e
colleron por un atallo, e salváronse de ser presas polos franceses ou
polos mismos veciños, e de ter que cumplir aquelo que tiñan
prometido. I entón fóronse a todo correr cara o val de
Valdeorras, a seis ou sete kilómetros de Vilanuide. E os soldados viñéronlle
coas novas da fuxida a Roldán, seu señor, que andaba todo contento
no seu branco corcel. I así que sintíu aquelo, botóu o "nombre
del Padre", e foise a escape en seguimento delas, a canta presa
lle deu o cabalo e moi enrabechado polo feito. a tanto, que botaba el
pola boca tantas chispas coma o cabalo polas ferraduras. E mais elas puideron pasar o río, non se sabe se
voando como meigas ou se coa axuda do diaño. E así Roldán quedóu
nunha veira i elas na outra. E, pra máis, o cabaleiro francés, dende
a súa banda, non sabía que as tres costureiras seguían corre que te
corre cara os poblados que alí había, no que hoxe se chama a Rúa. E, busca de aquí, busca de alí, marchóu solo no
seu cabalo branco, sin avistalas nuca, e pensando que xa as tería
tragado o río, hasta que, ao fin, chegóu á altura de Valencia do
Sil, e descubríunas ao lonxe, a uns tres kilómetros, e co río Sil
polo medio. I entón vai el, con tanta rabia como lle dera de
ver fuxir aquilas condenadas costureiriñas, e que non lle foran de
lei e faltaran á palabra dada, comenzóu a esporear no seu corcel que
daba xenio, e a arreminalo pra saltar o río, e, de repente, ¡bumba!,
o cabalo deu un brinco tan grandísimo que se plantóu namais que a
unhos cen metros das costureiras, de maneira que deixóu pra sempre na
pedra as pegadas das ferraduras, que aínda hoxe se poden ver, mismo
ao pe dun camiño que vai prá serra. Logo, as costureiras, que se viron perdidas sin
remedio ao ter xa case enriba delas a Roldán, bótanse ao chan e
comenzan a chamar ao demo, e pedirlle que antes querían ser
convertidas en mármores que verse conseguidas por Roldán. I o demo
acodío de contado, e nun periquete, volvéunas tres pedras coma tres
cabezos nas barbas de Roldán, que daquela debeo de tolear para sempre. I esas tres pedras aínda hoxe é día que se poden
ver, anque están xa desgastadas polas cuivias, e tamén polos rapaces
que por alí andan a xogar e a gardar o gando.
A traducción está copiada da páxina
www:
http://avelainha.cjb.net
|
Este conto aparece no libro
"Leyendas Gallegas" de Xosé M. González Reboredo e poño na páxina
www xa que é curioso e cita o río Xares.
Aclarar, para poder entender o
conto, que antiguamente o río Xares conservaba o nome despois da súa
confluencia co río Bibei. Hoxe é o revés.
Volver a contos e lendas.
Salir esp.
|