O Boi
é un disfraz que se intenta recuperar en A Veiga. A
fotografía é de Carlos G. Hervella.
Tamén se intenta
recuperar, polo menos no 2019, os charrelos, dos que poño
unha fotografía da que descoñezo o autor.
Nesta fotografía están a esquerda os tres charrelos
e a dereita O Boi. Fot. 2019.
Outra fotografía dos Charrelos. Fot. e Mónica G.
Bellver.
O texto que poño a
continuación está sacado dun libro que se chama " As caras
do entroido Ourensán" que fai pouco, 2009, publicou a
Diputación Provincial.
O Boi tamén aparece
non moi lonxe de A Veiga en Buxán, onde lle dicen O
Touro, inda que é distinto o disfraz.
O resto é unha
opinión do que escribe, que simplemente estuven uns días no
carnaval na zona, no ano 2008.
A única referencia que atopo, na
bibliografía que utilizo é un breve texto de X.A. Fidalgo
Santamariña que aparece no libro "As caras do entroido
Ourensán" e que reproduzco exactamente:
" No Concello da Veiga
salientan varias prácticas e actos propios do Entroido que
comenza coas tradicionais ceas locais de comadres e
compadres. O acto central é a celebración organizada o
Martes de Entroido na que os veciños participan nun
desfile de carrozas, comparsas e outros disfraces variados
que se desenvolve polas rúas da capital do concello. Tamén, o
Martes de Entroido, desde hai uns anos, celebran a denominada
Festa da Soá, que xa vai pola cuarta edición (2009).
Trátase dunha mostra gastronómica local que se proxecta baixo a
forma dun concurrido xantar a base de productos do porco, orella,
chourizo e soá. Despois de ben comidos e bebidos, continúan a
lúdica xornada festiva cun baile de disfraces, amenizado por
unha orquesta de prestixio. Nesta zona tamén están tratando de
recuperar unha figura carnavalesca: o boi, un
personaxe tradicional. Esta rehabilitación estase establecendo
cunhas bases ben delimitadas"
Ata aquí o texto de Fidalgo
Santamariña.
Posteriormente a este
texto, xa no ano 2024 atopo na revista Entroido de O Sil,
febreiro de 2024, un artigo de Mónica G. Bellver no que
fala de que o Entrudio de alta Montaña da Veiga ten
catro personaxes: O Charrelo, o Boi, a Morte e a vella,
que son elementos recuperados nos últimos anos e que
acompañan ao fulión en moitas das saídas.
O Charrelo e o Boi
xa sabemos de que vai, a Morte
dice que é o personaxe máis terrorífico e que saía sobre
todo en Valdín.
Este é a morte, a fotografía é de Carlos G. Hervella.
As vellas
dice que son homes vestidos coas mellores galas de
muller, camisa branca; saia de la tecida no tear ou
muradana de cor vermella; pano polos ombros, cruzado por
diante e atado á cintura por detrás; pano á cabeza; e
carauta de cartón con beizos pintados.
Por certo decir que
esos días hai a Festa da Soá,
un plato típico e moi sabroso que convén ter en conta.
--o--
Conto unha pequena
historia que nos pasou en Xares, cando estuvemos no ano
2008 no entrudio de A Veiga.
Na fotografía da esquerda vese o
Hotel el Ciervo, lugar onde había programado unha cea
de disfraces, ver o cartel da dereita. Era febreiro do
2008. A Veiga- Ourense.
Pola miña banda estuven no ano 2008 por terras de A Veiga
precisamente no Entroido, onde puden comprobar o ambente
en xeral, boísimo. Hai, como na maioría dos lugares da
provincia de Ourense, dous tipos de Carnaval ou Entroido,
o tradicional que está descrito anteriormente e que se intenta
recuperar e o urbano que se basa en festas privadas e
algún que outro baile público aparte da Festa da Soá.
En
canto o carnaval tradicional chámame a atención que non se
conservarán máis eventos, habería que investigar, toda a
vez que na zona si había, como se ve no caso de Alberguería e
noutros moitos non moi lonxe como Celavente, con tradicións moi
parecidas as de Alberguería e Buxán sin ir máis lonxe. Ver os
interesados este
link da miña páxina
sobre o Entroido en Ourense-provincia. A
miña teoría, a vista da lectura da maioría dos entroidos da
provincia, pasan de trinta, é que se conservan mellor os
entroidos dos pobos pequenos do Concello, que no
pobo principal. As razóns quizais sexa que nestos pobos pequenos,
na prohibición das caretas da épòca de Franco a Garda Civil foxe máis permisiva por descoñecemento, non o sei... Seguro que
hai máis razóns...
En canto o carnaval digamos
urbano, decir que hai moita animación e que ó puden comprobar
persoalmente.
Deste carnaval urbano porei
simplemente dúas fotografías que me traen moitos recordos:
Algúns dos participantes no concurso de
disfraces celebrado no Hotel el Ciervo na Veiga. Febreiro do
2008.
Outros tres participantes. Saúdos á Sra.
do medio, a outra xa a vexo máis veces...
Na fotografía, a esquerda, o que
escribe a web de Alberguería.
Que non sabedes que
é esa Sra, dareivos unha pista, actualmente é un dos
mellores chef de Galicia, a súa especialidade de "arroz de
androlla" é do mellor que levo comido en arroces.
Seguides sin saber
que é?. Pois visitaino no restaurante que hai en Maceda, no
Castelo de Maceda...e darlle saúdos meus...
Si quedades con
ganas de saber que é visitai este
link.
Fai honor a súa
frase: "o
importante non é ó que se come, senón cómo se come".
Ver outras
fotografías daquel día 02/02/2008
Este ano 2012 este é o cartel do carnaval, entroido ou
entrudio.
Poño un video no entroido no ano 2023.
A Veiga está a recuperar o entroido de fai anos, non hai dúbida.
Está claro, a vista do video, que o
entroido na Veiga (Ourense) está a volver a ser o que era fai anos, estou a
falar de fai 75 anos, 1950, que é do que trata no fondo este artigo.
Bibliografía:
"As caras do entroido
Ourensán", libro publicado no 2009 pola Diputación
Provincial e onde se explica polo miudo todas e cada unha das
manifestación do Entroido na nosa provincia.
É incrible o entroido en Ourense, pasan
das 36 as formas distintas de interpretalo tendo en conta a
forma de vestirse; sin dúbida un entroido único no mundo.
Ourense é a provincia (podedes
comparalo con país) que ten máis manifestacións
distintas do entroido por km2. Mais de 36 en 7.273 km2 .
Ver o artigo do meu compañeiro Afonso Vázquez
Monxardín onde fala que no mundo hai tres
carnavais verdadeiramente orixinais a saber o de Venecia, o
de Brasil e o de Ourense.
E resulta que é certo.